KODEKS PRACY

Stan prawny:

Szukaj w Kodeksie pracy:

 

Polskie prawo pracy

 

Serwis kodekspracy24.pl to bezpłatny informator z dziedziny prawa pracy. Najnowsze aktualne przepisy kodeksu pracy 2024. W tym roku czekają nas duże zmiany kodeksie pracy. Nowe regulacje mają dotyczyć m.in. urlopu wypoczynkowego, umów cywilnoprawnych czy premii pracowniczych oraz samej pracy.

Kodeks pracy to akt normatywny stanowiący zbiór przepisów regulujących prawa i obowiązki objęte stosunkiem pracy w odniesieniu do wszystkich pracowników, bez względu na podstawę prawną ich zatrudnienia (w niektórych przypadkach tylko w zakresie nieuregulowanym przez ustawodawstwo szczególne, np. ustawa o służbie cywilnej) oraz pracodawców.

Od 1 stycznia 1975 w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510). Zgodnie z jego art. 1 „określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców”:

 

Przepisy ogólne
Rozdział 1 Przepisy wstępne
Rozdział 2 Podstawowe zasady prawa pracy
Rozdział 2a Równe traktowanie w zatrudnieniu
Rozdział 2b Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy
Stosunek pracy
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Rozdział 2 Umowa o pracę
Oddział 2.1 Zawarcie umowy o pracę
Oddział 2.2 Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę
Oddział 2.3 Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
Oddział 2.4 Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę
Oddział 2.5 Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 2.6 Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 2.6a Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 2.7 Wygasnięcie umowy o pracę
Rozdział 2a Warunki zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa będącego członkiem Unii Europejskiej
Rozdział 2b Zatrudnianie pracowników w formie telepracy
Rozdział 3 Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę
Oddział 3.1 Stosunek pracy na podstawie powołania
Oddział 3.2 Stosunek pracy na podstawie wyboru
Oddział 3.3 Stosunek pracy na podstawie mianowania
Oddział 3.4 Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę
Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
Rozdział 1 Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą
Rozdział 1a Wynagrodzenie za pracę
Rozdział 2 Ochrona wynagrodzenia za pracę
Rozdział 3 Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy
Rozdział 3a Odprawa rentowa lub emerytalna
Rozdział 4 Odprawa pośmiertna
Obowiązki pracodawcy i pracownika
Rozdział 1 Obowiązki pracodawcy
Rozdział 2 Obowiązki pracownika
Rozdział 2a Zakaz konkurencji
Rozdział 3 Kwalifikacje zawodowe pracowników
Rozdział 4 Regulamin pracy
Rozdział 5 Nagrody i wyróżnienia
Rozdział 6 Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Odpowiedzialność materialna pracowników
Rozdział 1 Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzona pracodawcy
Rozdział 2 Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi
Czas pracy
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Rozdział 2 Normy i ogólny wymiar czasu pracy
Rozdział 3 Okresy odpoczynku
Rozdział 4 Systemy i rozkłady czasu pracy
Rozdział 5 Praca w godzinach nadliczbowych
Rozdział 6 Praca w porze nocnej
Rozdział 7 Praca w niedziele i święta
Urlopy pracownicze
Rozdział 1 Urlopy wypoczynkowe
Rozdział 2 Urlopy bezpłatne

Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
Uprawnienia pracowników związanych z rodzicielstwem

Zatrudnianie młodocianych
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Rozdział 2 Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego
Rozdział 3 Dokształcanie
Rozdział 3a Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe
Rozdział 4 Szczególna ochrona zdrowia
Rozdział 5 Urlopy wypoczynkowe
Rozdział 6 Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Rozdział 1 Podstawowe obowiązki pracodawcy
Rozdział 2 Prawa i obowiązki pracownika
Rozdział 3 Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
Rozdział 4 Maszyny i inne urządzenia techniczne
Rozdział 5 Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia
Rozdział 6 Profilaktyczna ochrona zdrowia
Rozdział 7 Wypadki przy pracy i choroby zawodowe
Rozdział 8 Szkolenie
Rozdział 9 Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
Rozdział 10 Służba bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozdział 11 Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozdział 12 Obowiązki organów sprawujacych nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi
Rozdział 13 Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy
Układy zbiorowe pracy
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Rozdział 2 Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy
Rozdział 3 Zakładowy układ zbiorowy pracy
Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy
Rozdział 1,2 Przepisy ogólne i Postępowanie pojednawcze
Rozdział 3 Sądy pracy
Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
Rozdział 1 Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Przedawnienie rozszczeń
Przedawnienie rozszczeń

Przepisy końcowe
Przepisy końcowe

 

URLOP

URLOP RODZICIELSKI

W związku z nowelizacją Kodeksu pracy w 2023 r. zmieniły się przepisy dotyczące urlopu rodzicielskiego. W związku z tym sam urlop się wydłużył (z 32 do 41 tygodni), a każdy z rodziców zyskał wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Wymiar urlopu rodzicielskiego reguluje art. 182 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim przysługuje Ci 41 tygodni urlopu przy urodzeniu jednego dziecka lub 43 tygodnie przy dwójce i większej liczbie dzieci.

Ważne, dłuższy urlop rodzicielski przysługuje rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami, które powstały w trakcie ciąży lub porodu:

65 tygodnie — w przypadku narodzin jednego dziecka oraz

67 tygodnie — w przypadku narodzin większej liczby dzieci.

 

Podzieleniem się urlopem, już zależy od decyzji rodziców — ponieważ każdy z rodziców może wykorzystać co najmniej 9 tygodni i maksymalnie 32 tygodnie urlopu. Co ważne, urlop rodzicielski można wykorzystać naraz lub w częściach (maksymalnie czterech), z których każda, poza pierwszą, nie powinna być krótsza niż 8 tygodni.

Po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym Twoje dziecko skończy 6 lat, nie możesz już wykorzystać urlopu rodzicielskiego. 

Rodzicielski, w przeciwieństwie do urlopu wychowawczego, jest płatny. Przy złożeniu wniosku w terminie (21 dni od porodu), otrzymasz zasiłek macierzyński za urlop rodzicielski w wysokości 80% podstawy wymiaru — czyli 80% Twojego wynagrodzenie zasadniczego. Natomiast gdy złożysz wniosek po terminie, dostaniesz 60% podstawy wymiaru.

Przy połączeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, za ten pierwszy otrzymasz 100% podstawy wymiaru, a za drugi 60%.

 

 

URLOP NA ŻĄDANIE

Zgodnie z artykułem 167²Kodeksu pracy: Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Zgodnie z prawem pracy złożenie wniosku o urlop na żądanie nie musi być w formie pisemnej. Wystarczy ustne poinformowanie pracodawcy, także telefoniczne, a nawet za pomocą poczty elektronicznej.

 

URLOP WYPOCZYNOWY

Pracownikowi, w każdym roku pracy, przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo.Urlop wypoczynkowy należy się każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę.
Kodeks pracy przyznaje 20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy danego pracownika.Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi: 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Do stażu pracy, od którego uzależniony jest wymiar urlopu, wlicza się: okresy pracy, okres nauki, okresy zaliczalne.Do czasu pracy dolicza się wymienione w przepisach okresy nauki:

• szkoła zawodowa – trzy lata,
• szkoła średnia ogólnokształcąca – cztery lata,
• szkoła średnia zawodowa – pięć lat,
• szkoła policealna – sześć lat,
• szkoła wyższa – osiem lat.

URLOP OKOLICZNOŚCIOWY

Urlop okolicznościowy, jest szczególnym uprawnieniem pracownika, który ze względu na zaistnienie pewnych zdarzeń, np. śmierci osoby spokrewnionej może skorzystać z jednego lub dwóch dni wolnego.Pracownik może wnioskować o płatny dzień wolny na tę okoliczność, niewliczający się do puli urlopu wypoczynkowego. Zasad przyznawania urlopu okolicznościowego należy szukać w ,w rozporządzeniu ówczesnego Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r.

Urlop okolicznościowy przysługuje w wymiarze:

• 2 dni wolnego - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
• 1 dzień wolnego - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką;
• 2 dni wolnego w ramach opieki nad dzieckiem, które nie przekroczyło 14. roku życia, rodzice mają obowiązek wcześniej zdeklarować ten fakt w zakładzie pracy.

 

 

WYNAGRODZENIE

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r.

Na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667) zarządza się, co następuje:

§ 1. Od dnia 1 stycznia 2024 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 4242 zł.

§ 2. Od dnia 1 stycznia 2024 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 27,70 zł.

§ 3. Od dnia 1 lipca 2024 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 4300 zł.

§ 4. Od dnia 1 lipca 2024 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 28,10 zł.

§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

Komentarz: Od dnia 1 lipca 2024 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty 4300 zł (brutto). W stosunku do wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w 07.2023 r. (3600 zł) jest to wzrost o 19 % i jednocześnie o 700 zł

Po odliczeniu podstawowych kosztów uzyskania przychodów i braku ulgi podatkowej, w kieszeniach najmniej zarabiających pozostanie ok.3262zł „na rękę”, w stosunku do ubiegłego roku zwiększa się o ok. 478 zł netto.

.

DNI WOLNE

Dni wolne od pracy w 2024 roku:

Dni świąteczne, wymienione w ustawie o dniach wolnych od pracy, są dniami ustawowo wolnymi od pracy i jeżeli przypadają w innym dniu niż niedziela obniżają wymiar czasu pracy o 8 godzin. Jeżeli dodatkowo święto wolne od pracy wypadało w dzień wolny dla pracownika (np. w sobotę dla pracujących od pn. do pt.), to pracodawca zobowiązany był do wyznaczenia dodatkowego dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego, w którym wystąpiła taka sytuacja, czyli np. do końca miesiąca w przypadku miesięcznego okresu rozliczeniowego.

• 1 stycznia - Nowy Rok (poniedziałek),

• 6 stycznia - Trzech Króli (sobota),

• 31 marca - Wielkanoc (niedziela),

• 1 kwietnia- Poniedziałek Wielkanocny (poniedziałek),

• 1 maja - Święto Pracy (środa),

• 3 maja - Święto Konstytucji 3 Maja (piątek),

• 19 maja- Zielone Świątki (niedziela),

• 30 maja - Boże Ciało (czwartek),

• 15 sierpnia - Święto Wojska Polskiego i WNMP (czwartek),

• 1 listopada - Dzień Wszystkich Świętych (piątek),

• 11 listopada- Narodowe Święto Niepodległości (poniedziałek),

• 25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia (środa ),

• 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia (czwartek).

Według kalendarza w 2024 roku czekają nas 251 dni robocze i 115 dni wolnych.Roczny wymiar czasu pracy wyniesie 2008 godzin.

 

Wolne za sobotę

W 2024 roku spośród 13 świątecznych dni wolnych od pracy 1 dzień przypada w sobotę. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2012 r. (sygn. akt K 27/11), który stwierdził że "pracownikom, za święta przypadające w dni rozkładowo wolne od pracy tj. na przykład wolne soboty, także przysługuje dzień wolny i nie jest możliwe nakazanie przez pracodawcę odpracowywania tych świąt" tak więc 2020r. pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikowi 1 dni wolnego za następujące święto przypadające w sobote: 6 stycznia - Trzech Król

SŁOWNIK

Akta osobowe
kompletna dokumentacja, dotycząca zatrudnienia.

Dzieli się na 3 grupy:
część A – przechowuje dokumenty zgromadzone w toku ubiegania się pracownika o zatrudnienie;
część B – przeznaczona na dokumenty związane ze stosunkiem pracy i przebiegiem zatrudnienia;
część C – ustanie zatrudnieni

Aneksowanie umów
wprowadzanie zmian w umowie

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)
zbiór zasad dotyczących bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy, jak również osobna dziedzina wiedzy zajmująca się kształtowaniem właściwych warunków pracy.

Choroba zawodowa
jest wymieniona w wykazie chorób zawodowych. Występuje, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z dużym prawdopodobieństwem, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Czas pracy
czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

Dni wolne
Kodeks Pracy deklaruje niedzielę i święta dniami wolnymi od pracy. Nie ustanawia jednak bezpośredniego zakazu pracy w te dni. Katalog świąt państwowych, narodowych i religijnych zawiera ustawa z 18.01.1951 roku o dniach wolnych od pracy (Dz. U. Nr 4, poz. 28 ze zm.). Zatrudnianie pracowników w dni ustawowo wolne od pracy w innych przypadkach aniżeli określone w art. 15110 KP uważane jest za wykroczenie. Dniami wolnymi od pracy są również dni określone w przepisach resortowych, układach zbiorowych pracy lub regulaminach pracy jako święta branżowe lub zakładowe.

Doba
przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Dobra osobiste pracownika
dobra chronione na podstawie art. 111 KP, czyli: godność i inne dobra osobiste pracownika, jak: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna i literacka.

Dokształcanie młodocianych

pracownik młodociany zobowiązany jest dokształcać się do ukończenia 18 lat. Pracownik, który pomimo obowiązku dokształcania, nie czyni tego musi się liczyć z możliwością wypowiedzenia mu umowy o pracę.
Pracownik młodociany jest obowiązany:
1)do dokształcania się w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum, jeżeli szkoły takiej nie ukończył;
2)do dokształcania się w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej lub w formach pozaszkolnych.
Pracownika, który dokształca się, pracodawca obowiązany jest zwalniać na zajęcia w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych bez względu na to, czy odbywają się one w godzinach pracy. Czas tego zwolnienia wlicza się do czasu pracy młodocianego.

Dyscyplinarne zwolnienie
rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w myśl artykułu 52 Kodeksu Pracy.

Dyskryminacja
odmienne traktowanie pracowników, którzy znajdują się w podobnej sytuacji. Dzieli się na:
1)dyskryminację bezpośrednią – ma miejsce, gdy pracownik z jednej lub kilku przyczyn np. płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, etc. był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy;
2)dyskryminację pośrednią – ma miejsce, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn tj. wiek, płeć etc., chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne.

Dyżur
pozostawanie poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Ekwiwalent
równowartość.

Godność pracownika
poczucie własnej wartości, wynika z art. 111 KP.

Godziny nadliczbowe
praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.

Gotowość do pracy
wynika z art. 81 Kodeksu Pracy, który jej jednak nie definiuje. Judykatura przyjmuje, iż podstawowymi cechami charakterystycznymi gotowości do pracy są:
1)zamiar wykonywania pracy;
2)faktyczna zdolność do świadczenia pracy;
3)uzewnętrznienie gotowości do wykonywania pracy;
4)pozostawanie w dyspozycji pracodawcy.

Miejsce pracy
stały punkt geograficzny, bądź pewien oznaczony obszar, sfera określona granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić dopełnienie obowiązku pracownika świadczenia pracy. Obszarowe (terytorialne) oznaczenie miejsca wykonywania obowiązków pracowniczych powinno wynikać z właściwości stosunku pracy.

Minimalne wynagrodzenie za pracę
minimalna kwota brutto, jaką pracodawca musi zapłacić pracownikowi, czyli osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę każdego roku jest inna.

Młodociany pracownik
młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat.

Mobbing
działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

Molestowanie seksualne
dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy.

Nadużycie prawa
nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Naruszenie podstawowych obowiązków
zachodzi wówczas, gdy zachowaniu pracownika lub pracodawcy (działanie lub zaniechanie) można przypisać winę umyślną lub rażące niedbalstwo.

Norma pracy
wszelkie techniki stosowane przez pracodawcę dla dokonania pomiaru wydajności pracy. W akordowym systemie pracy normy pracy służą do wyliczenia liczby produktów wyprodukowanych przez pracownika w przyjętej przez pracodawcę jednostce czasowej, w ciągu godziny, dniówki roboczej.

Okres wypowiedzenia
jest to czas, jaki musi upłynąć od złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy do jej rozwiązania (jako następstwo tego oświadczenia).

Państwowa Inspekcja Pracy
organ nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Państwowa Inspekcja Sanitarna
wyspecjalizowana instytucja wykonująca zadania z zakresu zdrowia publicznego, poprzez sprawowanie kontroli i nadzoru nad warunkami higieny w różnych dziedzinach życia.

Podróż służbowa
podróż, którą pracownik odbywa na polecenie pracodawcy w ramach wykonywanej pracy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba firmy (lub stałe miejsce pracy pracownika). Z tytułu podróży służbowej pracownikowi przysługuje zwrot niektórych kosztów:
1)zwrot kosztów podróży;
2)dieta za czas podróży służbowej;
3)zwrot kosztów noclegu;
4)zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji miejscowej.

Pięć dni pracy
oznacza, że praca musi być wykonywana każdego tygodnia przez równo pięć dni, ale że musi zostać zachowana średnio taka właśnie liczba dni pracy tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Pogotowie pracy
stan gotowości do natychmiastowego wykonania określonej czynności na wezwanie pracodawcy lub nawet bez takiego wezwania w razie powstania sytuacji wymagającej ingerencji pracownika (awaria urządzeń, nadejście oczekiwanego towaru). Jeżeli pracownik znajduje się w określonym czasie i miejscu w stałej gotowości do pracy, to godziny pogotowia w którym pracownik pozbawiony jest swobody osobistej, są godzinami pracy.
Jeżeli pracownik pozostaje w pogotowiu w miejscu zamieszkania lub w innym miejscu w którym dysponuje swoim czasem, godzin pogotowia nie wlicza się do czasu pracy. Jeżeli pracodawca zatrudnia pracowników przy pracach związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy, w poszczególnych dniach i tygodniach stosuje się dłuższy od normalnego czasu pracy, wyrównywany skracaniem czasu pracy w innych dniach i tygodniach w okresie nie przekraczającym jednego miesiąca.

Pora nocna
obejmuje 8 godzin pomiędzy godzinami 21.00 a 7.00.

Praca w ruchu ciągłym
jest to praca, która ze względu na technologię produkcji nie może być wstrzymana.

Pracodawca
pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Pracownik
pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Pragmatyki służbowe
ustawy, które regulują kwestie związane ze stosunkiem pracy, ale czynią to w sposób szczególny i nie powszechnie, ale wobec pewnych grup pracowników.

Przestój
przestój jest szczególnego rodzaju przerwą w wykonywaniu pracy. Jest to czas, w którym pracownik pozostaje w gotowości do świadczenia pracy, ale z przyczyn obiektywnych nie może wykonywać umówionej pracy. Przestój jest nieplanowaną przerwą w procesie pracy spowodowaną zakłóceniami technicznymi, organizacyjnymi, warunkami atmosferycznymi lub innymi.

Regulamin pracy
ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników.

Regulamin wynagradzania
określa zasady wynagradzania pracowników oraz przyznawania im innych świadczeń związanych z wykonywaną przez nich pracą.

Równe traktowanie w zatrudnieniu
wynika z art. 112 KP. Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu.

Równoważny czas pracy
polega na możliwości wydłużania czasu pracy w pewnych dniach przy zastosowaniu odpowiedniego skrócenia pracy w innych w taki sposób, by w przyjętym okresie rozliczeniowym zachowana została przeciętnie 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy. Praca w wydłużonym wymiarze — dopóki nie przekroczy norm, na które zezwala Kodeks pracy, i pod warunkiem że zostanie zrównoważona — nie stanowi tutaj pracy w godzinach nadliczbowych.

Społeczna inspekcja pracy
społeczna inspekcja pracy jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników, mającą na celu zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy.

Stosunek pracy
cechą charakterystyczną stosunku pracy jest to, że pracownik zobowiązuje się świadczyć na rzecz pracodawcy pracę w miejscu i czasie przez niego określonym i pod jego kierownictwem, a pracodawca zobowiązuje się do zapłaty odpowiedniego wynagrodzenia.

Świadectwo pracy
świadectwo pracy jest dokumentem, który otrzymuje pracownik w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy.

Ugoda
przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Układ zbiorowy pracy
jest to uregulowane działem jedenastym Kodeksu pracy porozumienie normatywne, zawierane pomiędzy pracodawcami lub organizacjami pracodawców a związkiem lub związkami zawodowymi. Układy mogą określać szerzej i korzystniej uprawnienia pracownicze uregulowane powszechnie w kodeksie lub innych przepisach. Nie mogą natomiast zawierać przepisów mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy prawa pracy.

Umowa o pracę
poprzez umowę rozumie się zgodne oświadczenie woli dwóch stron, zmierzające do wywołania określonych skutków prawnych. W przypadku umowy o pracę oświadczenia woli wyrażają pracownik i pracodawca. W umowie o pracę pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy oznaczonego rodzaju, w określonym miejscu i czasie. Z kolei pracodawca zobowiązuje się do wypłaty wynagrodzenia pracownikowi.

Urlop wypoczynkowy
pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego.

Wynagrodzenie
wynagrodzenie zasadnicze obejmuje (ustalone na podstawie stawek wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku), a także inne dodatkowe składniki wynagrodzenia, w tym wypłacane rzadziej niż raz na miesiąc. Pojęciem wynagrodzenia nie są zaś objęte między innymi odprawa rentowa, emerytalna ani pośmiertna, inne świadczenia związane z pracą oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop.

 

WYPADKI

WYPADKI Definicja:

Wypadek choć brzmi groźnie, nie musi powodować kalectwa czy śmierci. Może to być zwykłe złamania palce lub skaleczenie. Do wypadków najczęściej dochodzi w zakładach pracy, podczas obsługi maszyn i narzędzi, a także w trakcie przemieszczania się w ramach wykonywania obowiązków służbowych. Najbardziej wypadkowe branże to: budownictwo, przetwórstwo przemysłowe (głównie przemysł spożywczy, meblarski, metalowy, maszynowy). Oprócz tego najwięcej wypadków zdarza się przy naprawie samochodów, a także wśród pracowników opieki zdrowotnej i społecznej. Bardziej narażeni są także sprzedawcy, zwłaszcza uliczni. W każdym jednak wypadku, żeby móc mówić o wypadku przy pracy, spełnione muszą być cztery warunki:

1. ZDARZENIE JEST NAGŁE - oznacza to, że musi zajść w czasie jednej zmiany roboczej. Dzięki temu wypadek można odróżnić od choroby zawodowej.

Przykład: Jeśli na placu budowy spadła nam na nogę ciężki bloczek betonowy, mamy do czynienia z wypadkiem. Jeśli natomiast od pyłów unoszących się ciągle unoszących się w fabryce, zaczniemy kaszleć, jest to choroba zawodowa.

2. PRZYCZYNA POWINNA BYĆ ZEWNĘTRZNA - Pan Józef w czasie pracy przyniósł ciężką skrzynie, potknął się i skręcił kostkę. Uległ wypadkowi przy pracy, a czynnikiem zewnętrznym był tu wysiłek fizyczny.

3. SKUTKIEM ZDARZENIA MUSI BYĆ URAZ LUB ŚMIERĆ PRACOWNIKA - w czasie nie dłuższym niż pół roku po wypadku

4. WYPADEK MUSI WYSTĄPIĆ W TRAKCIE PRACY - czyli wtedy gdy pracownik wykonywał swoje obowiązki na polecenie przełożonych lub bez niego.

 

FORMALNOŚCI

Wypadek należy zgłosić natychmiast pracodawcy zaraz po tym, gdy do niego dojdzie. O ile to możliwe i uraz nie jest ciężki, wypadek powinien zgłosić sam pracownik. Może to też zrobić każdy inny uczestnik zdarzenia. Pracodawca zobowiązany jest do przeprowadzenia i sporządzenia protokołu. Jeśli wypadek był ciężki, śmiertelny lub uległy mu co najmniej dwie osoby o sprawie musi zostać powiadomiona prokuratura i Państwowa Inspekcja Pracy (PIP). W innych przypadkach pracodawca powołuje zespół złożony ze specjalisty bhp oraz przedstawiciela załogi. Ci wysłuchują wyjaśnień poszkodowanego oraz świadków i umieszczają ich zeznania w protokole. Taki dokument jest przechowywany w firmie przez 10 lat. Kiedy zakończy się leczenie i rehabilitacja, wniosek o przyznanie pieniędzy wraz z dokumentacją trzeba złożyć w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, właściwej dla miejsca zamieszkania pracownika. Od dnia otrzymania wniosku ZUS ma 7 dni na wyznaczenie terminu badania poszkodowanego przez swego lekarza orzecznika. Ten ustala uszczerbek na zdrowiu (stały bądź długotrwały) i stwierdza, jaki jest jego związek z wypadkiem. Orzecznik ZUS może też zlecić dodatkowe badania u lekarza specjalisty.

 

W PRACY PO WYPADKU

Pracodawca nie może zwolnić pracownika tak długo, jak ten jest na zwolnieniu lekarskim po wypadku. To, czy szef wypowie pracownikowi umowę po jego powrocie ze zwolnienia, zależy od stanu zdrowia poszkodowanego i rodzaju wypadku, jakiemu uległ. Jeżeli pracownik ma orzeczenie lekarskie , które stwierdza brak przeciwwskazań do pracy na dotychczasowym stanowisku, firma ma obowiązek dopuścić zatrudnionego do pracy. Nie może wówczas wypowiedzieć mu umowy, uzasadniając to jego złym stanem zdrowia lub brakiem przydatności na zajmowany stanowisku.

RENTA

DLA KOGO RENTA

Zasiłek należy się każdemu ubezpieczonemu od wypadku pracownikowi. Etatowi pracownicy podlegają mu obowiązkowo, natomiast osoby, które są zatrudnione na umowę-zlecenie lub o dzieło, mogą dostać świadczenie tylko wtedy, gdy w umowie jest zaznaczone, że firma zgłosiła je do takiego ubezpieczenia. Prywatni przedsiębiorcy muszą je płacić sami. UWAGA! Nawet osoby, którym z powodu zbyt krótkiego okresu odprowadzania składek nie należałaby się zwykła renta, mogą dostać rentę wypadkową. Przysługuje ona niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy.

CO NAM PRZYSŁUGUJE

Najważniejsze świadczenia, jakie ofiara wypadku może dostać z ZUS, to renta wypadkowa (wyższa niż zwykła renta) oraz jednorazowe odszkodowanie. Dodatkowo można ubiegać się o :

-zasiłek chorobowy - w sytuacji wypadku wynoszący 100% pensji,a nie jak przy zwykłej chorobie 80%. Wypłacany jest maksymalnie przez 182dni licząc od pierwszego dnia wypadku.

-świadczenie rehabilitacyjne - wypłacane, kiedy pracownik po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal nie zdolny do pracy, jednak dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Przysługuje maksymalnie przez rok, wypłaca je ZUS do którego trzeba złożyć odpowiedni wniosek.

-rentę szkoleniową- jeśli po wypadku przebycie szkolenia daje szanse na podjęcie nowego zajęcia.

-wypadkowa renta rodzinna -oraz dodatek dla dziecka poszkodowanego które po wypadku zostało sierotą zupełną

-dodatek pielęgnacyjny- dla tych, którzy po wypadku nie są zdolni do samodzielnego funkcjonowania

-pokrycie kosztów leczenia- z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenie w niektóre przedmioty ortopedyczne.

-zasiłek wyrównawczy- może się o niego ubiegać pracownik, który w wyniku wypadku został przesunięty na gorzej płatne stanowisko.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu , który stał się nie zdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Renta ta corocznie podlega waloryzacji.

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych
od 1 marca 2023r. do 29 lutego 2024r.:

- emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna 1588,44 zł

- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy 1191,33 zł

- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa 1906,13 zł

- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową 1429,60 zł

- kwota świadczenia przedemerytalnego 1600,70 zł

KTO NIE DOSTANIE ŚWIADCZEŃ

Pracownik który:

-uległ wypadkowi z powodu swojego rażącego niedbalstwa i naruszania zasad bezpieczeństwa,

-przyczynił się do wypadku, ponieważ był pod wpływem alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych

 

DODATKOWE ODSZKODOWANIE

Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, może żądać od swego pracodawcy odszkodowania na podstawie kodeksu cywilnego. Możemy się o nie ubiegać, jeśli winę za wypadek ponosi pracodawca, a świadczenia wypłacone przez ZUS nie pokryją szkody, której doznaliśmy. Za obciążające pracodawcę uznane mogą być zaniedbania obowiązków związanych z przestrzeganiem przepisów bhp.

CHOROBY

LISTA CHORÓB ZAWODOWYCH:

1. Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne:

- w przypadku zatruć ostrych -3 dni

- w przypadku zatruć przewlekłych

- w zależności od rodzaju substancji

2. Gorączka metaliczna - 3 dni.

3 .Pylice płuc :

- pylica górników kopalń węgla - nie można określić

- pylica - gruźlica

- pylica spawaczy

- pylica azbestowa oraz pozostałe pylice krzemianowe

- pylica talkowa

- pylica grafitowa

- pylice wywołane pyłami metali

- pylica barytowa

- pylica żelazowa

- pylica cynowa

- pylica krzemowa - nie można określić

4. Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu:

- rozległe zgrubienie opłucnej

- rozległe blaszki opłucnej lub osierdzia

- wysięg opłucnowy - 3 lata

5. Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli, które spowodowało trwałe upośledzenie sprawności wentylacyjnej płuc z obniżeniem natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej poniżej 60% wartości należnej, wywołane narażeniem na pyły lub gazy drażniące, jeżeli w ostatnich 10 latach pracy zawodowej w co najmniej 30% były przypadki stwierdzenia na stanowisku pracy przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń – 1 rok.

6. Astma oskrzelowa - 1 rok.

7. Zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych:

- postać przewlekła - 3 lata

- postać ostra i podostra - 1 rok

8. Ostre uogólnione reakcje alergiczne - 1 dzień.

9. Bysinoza - 7 dni.

10. Beryloza.

11. Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych.

12. Alergiczny nieżyt nosa - 1 rok.

13. Zapalenie obrzękowe krtani o podłoży alergicznym - 1 rok.

14. Przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym - 2 lata.

15. Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15lat - nie można określić lat:

-guzki głosowe twarde - 2 lata

- wtórne zmiany przerostowe krtani - 2 lata

-niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią - 2 lata

16. Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego :

-ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przeważające jego części - 2miesiące

-ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych luba zapalno - martwiczych skóry i tkanki podskórnej - 1 miesiąc

-przewlekłe promienne zapalenie skóry

-przewlekle uszkodzenie szpiku kostnego wywołane działaniem małych dawek promieniowania jonizującego

-zaćma popromienna - 10 lat

17. Nowotwory złośliwe powstały w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi:

-rak płuca, rak oskrzela - indywidualnie w zależności od okresu latencji ( okresu utajenia) nowotworu

-międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu

-nowotwór układu krwiotwórczego - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu

-nowotwór pęcherza moczowego - w zależności od okresu latencji nowotworu

-rak wątrobu - w zależności od okresu latencji nowotworu

-nowotwór krtani - w zależności od okresu latencji nowotworu

-nowotwór nosa i zatok przynosowych - w zależności od okresu latencji nowotworu

-nowotwory wywołane działaniem promieniowania jonizującego z prawdopodobieństwa indukcji przekraczającym 10% - indywidualnie po oszacowaniu ryzyka

18. Choroby skóry:

-alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - 5lat

- kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia - 1 miesiąc

-trądzik olejowy - smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze - 1 miesiąc

-drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających

-rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych - 1 miesiąc

-grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt - 1miesiąc

-pokrzywka kontaktowa - 1 rok

-fotodermatozy zawodowe - 2 lata

19. Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonania pracy :

-przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki - 1 rok

-przewlekłe zapalenie kaletki maziowej - 1 rok

-przewlekłe uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących prace w pozycji klęczącej lub kucznej - 1 rok

-przewlekłe zapalenie okołostawowe barku - 1 rok

-przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej - 1 rok

-zmęczeniowe złamanie kości - 1 rok

20. Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy:

-zespół cieśni w obrębie nadgarstka - 1 rok

-zespół rowka nerwu łokciowego - 1 rok

-zespół kanału Guyona - 1 rok

-uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących prace w pozycji kucznej -1 rok

21. Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo- nerwowego spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkości co najmniej 45dB w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1,2 i 3 kHz – 2 lata

22. Zespół wibracyjny :

-postać naczyniowo- nerwowa - 1 rok

-postać kostno - stawowa - 3 lata

-postać mieszana : naczyniowo- nerwowa i kostno - staowowa -3 lata

23. Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego:

-choroba dekompresyjna - 5 lat

-urazy ciśnieniowe - 3 dni

-następstwa oddychania mieszaninami gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem - 3 dni.

24. Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia:

-udar cieplny albo jego następstwa - 1 rok

-wyczerpanie cieplne albo jego następstwa - 1 rok

-odmroziny - 1 rok.

25. Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi albo biologicznymi:

-alergiczne zapalenie spojówek - 1 rok,

-ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym - 1 dzień

-epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki - 1 rok

-zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi - 3 lata

-zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego - 10 lat

-centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym obszaru widma niebieskiego - 3 lata

26. Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa – nie można określić.

ODSZKODOWANIE

CZY CHOROBA ZAWODOWA UPOWAŻNIA DO RENTY ?

Jeśli na skutek choroby zawodowej pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu, przysługuje mu jednorazowe odszkodowanie. Jednak uszczerbek musi być stały albo długotrwały.

Stały uszczerbek na zdrowiu to taki, który powoduje upośledzenie czynności organizmu i nie rokuje poprawy.

Długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający pół roku. Taki stan może się jednak poprawić.

Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową

W okresie od 1 kwietnia 2023r. do 31 marca 2024 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą: :

- 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu

- 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych

- 22 212 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego

- 22 212zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji

- 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty

- 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko -

- 114 231 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci -

- 114 231  zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko-

-22 212 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom

- 57 115 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 22 212 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego

Ubezpieczony, który otrzymał jednorazowe odszkodowanie z tytułu utraty zdrowia może ubiegać się również o dodatkowe świadczenia:

- zasiłek chorobowy - w wysokości 100% twojej pensji ( na pół roku, ale można to przedłużyć - nie więcej jednak niż o dalsze 3miesiące)

- świadczenie rehabilitacyjne - 100% pensji (maksymalnie na rok)

- zasiłek wyrównawczy ( wyrównuje różnicę, jeśli wynagrodzenie obniżyło się z powodu uszczerbku na zdrowiu)

Można też ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową:

- o rentę szkoleniową ( jeśli po chorobie nie możemy już pracować w dotychczasowym zawodzie i musimy się przekwalifikować)

- rentę rodzinną (przysługuje rodzinie po pracowniku, który zmarł z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

WOLNA NIEDZIELA

W związku z zakazem handlu, w niedziele niehandlowe mogą pracować osoby zatrudnione w:

• aptekach,
• sklepach dworcowych,
• piekarniach,
• stacjach benzynowych,
• kwiaciarniach,
• cukierniach,
• lodziarniach,
• sklepach z prasą.

W niedziele niehandlowe mogą także pracować właściciele niewielkich sklepików osiedlowych. 

Liczba niedziel handlowych w 2024 roku zostanie znacznie ograniczona. W całym roku będzie zaledwie 7 niedziel, w które bez przeszkód będzie można zrobić zakupy. Sprawdźcie, które niedziele wymienia ustawa jako te handlowe

W 2024 NIEDZIELE HANDLOWE :

28 stycznia

24 marca

28 kwietnia

30 czerwca

25 sierpnia

15 grudnia 

22 grudnia 

 

W 2025 roku handel będzie 7 spośród 52 niedziel:

26 stycznia

13 kwietnia

27 kwietnia

29 czerwca

31 sierpnia

14 grudnia

21 grudnia