URLOP
URLOP RODZICIELSKI
WymiarW związku z nowelizacją Kodeksu pracy w 2023 r. zmieniły się przepisy dotyczące urlopu rodzicielskiego. W związku z tym sam urlop się wydłużył (z 32 do 41 tygodni), a każdy z rodziców zyskał wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego.
Wymiar urlopu rodzicielskiego reguluje art. 182 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim przysługuje Ci 41 tygodni urlopu przy urodzeniu jednego dziecka lub 43 tygodnie przy dwójce i większej liczbie dzieci.
Ważne, dłuższy urlop rodzicielski przysługuje rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami, które powstały w trakcie ciąży lub porodu:
65 tygodnie — w przypadku narodzin jednego dziecka oraz
67 tygodnie — w przypadku narodzin większej liczby dzieci.
Podzieleniem się urlopem, już zależy od decyzji rodziców — ponieważ każdy z rodziców może wykorzystać co najmniej 9 tygodni i maksymalnie 32 tygodnie urlopu. Co ważne, urlop rodzicielski można wykorzystać naraz lub w częściach (maksymalnie czterech), z których każda, poza pierwszą, nie powinna być krótsza niż 8 tygodni.
Po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym Twoje dziecko skończy 6 lat, nie możesz już wykorzystać urlopu rodzicielskiego.
Rodzicielski, w przeciwieństwie do urlopu wychowawczego, jest płatny. Przy złożeniu wniosku w terminie (21 dni od porodu), otrzymasz zasiłek macierzyński za urlop rodzicielski w wysokości 80% podstawy wymiaru — czyli 80% Twojego wynagrodzenie zasadniczego. Natomiast gdy złożysz wniosek po terminie, dostaniesz 60% podstawy wymiaru.
Przy połączeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, za ten pierwszy otrzymasz 100% podstawy wymiaru, a za drugi 60%
URLOP NA ŻĄDANIE
Zgodnie z artykułem 167²Kodeksu pracy: Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Zgodnie z prawem pracy złożenie wniosku o urlop na żądanie nie musi być w formie pisemnej. Wystarczy ustne poinformowanie pracodawcy, także telefoniczne, a nawet za pomocą poczty elektronicznej.
URLOP WYPOCZYNOWY
Pracownikowi, w każdym roku pracy, przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo.Urlop wypoczynkowy należy się każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę.
Kodeks pracy przyznaje 20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy danego pracownika.Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi: 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Do stażu pracy, od którego uzależniony jest wymiar urlopu, wlicza się: okresy pracy, okres nauki, okresy zaliczalne.Do czasu pracy dolicza się wymienione w przepisach okresy nauki:
- szkoła zawodowa – trzy lata,
- szkoła średnia ogólnokształcąca – cztery lata,
- szkoła średnia zawodowa – pięć lat,
- szkoła policealna – sześć lat,
- szkoła wyższa – osiem lat.
URLOP OKOLICZNOŚCIOWY
Urlop okolicznościowy, jest szczególnym uprawnieniem pracownika, który ze względu na zaistnienie pewnych zdarzeń, np. śmierci osoby spokrewnionej może skorzystać z jednego lub dwóch dni wolnego.Pracownik może wnioskować o płatny dzień wolny na tę okoliczność, niewliczający się do puli urlopu wypoczynkowego. Zasad przyznawania urlopu okolicznościowego należy szukać w ,w rozporządzeniu ówczesnego Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r.
Urlop okolicznościowy przysługuje w wymiarze:
- 2 dni wolnego - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- 1 dzień wolnego - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką;
- 2 dni wolnego w ramach opieki nad dzieckiem, które nie przekroczyło 14. roku życia, rodzice mają obowiązek wcześniej zdeklarować ten fakt w zakładzie pracy